- 23.12.2025
ПАЁМ: ИҚТИСОДИ САБЗ-АСОСИ РУШДИ ТОҶИКИСТОН
Ҳар як давлату миллат дорои санади муқаддас ва асосиест, ки ҳаёти сиёсӣ,
иҷтимоӣ ва ҳуқуқии ҷомеаро танзим менамояд. Барои миллати тоҷик чунин санади
муқаддас — Конститутсияи Ҷумҳурии Тоҷикистон аст, ки 6 ноябри соли 1994 бо роҳи
раъйпурсии умумихалқӣ қабул гардид. Аз ҳамон рӯз инҷониб, ҳамасола 6 ноябр
ҳамчун Рӯзи Конститутсияи Ҷумҳурии Тоҷикистон таҷлил мегардад — рӯзест, ки
таърихи навини давлати соҳибистиқлол оғоз ёфт.
Қабули Конститутсия пас аз солҳои пурошӯб ва нооромии аввали истиқлолият,
барои миллати тоҷик қадами бузург ва тақдирсоз буд. Маҳз ин санад асоси ҳуқуқии
давлатдорӣ, пояи ваҳдати миллӣ ва кафолати сулҳу суботи устувор гардид. Дар
давраи душворе, ки миллат аз озмоишҳои сахти сиёсиву иҷтимоӣ мегузашт,
Конститутсия ҳамчун ҳуҷҷати олии ҳуқуқӣ мардумро ба ҳам овард ва роҳро ба сӯи
давлатдории демократӣ боз намуд.
Дар моддаи якуми Конститутсия омадааст: «Тоҷикистон давлати соҳибихтиёр,
демократӣ, ҳуқуқбунёд, дунявӣ ва ягона мебошад». Ин ҷумлаи кӯтоҳ тамоми моҳияти
сиёсиву ҳуқуқии давлати муосири моро инъикос мекунад: соҳибихтиёрӣ — рамзи
истиқлол, демократия — кафолати озодӣ, ҳуқуқбунёдӣ — пояи адолат, дунявият —
асоси таҳаммул ва ягонагӣ — нишонаи ваҳдати миллӣ мебошад.
Бо қабули Конститутсия миллати тоҷик нахустин бор
дар таърихи муосир соҳибистиқлолиро бо волоияти қонун муттаҳид сохт. Ин санад
на танҳо ҳуҷҷати ҳуқуқӣ, балки рамзи худшиносӣ, ватандӯстӣ ва ифтихори миллӣ
гардид.
Он ҳуқуқу озодиҳои инсон ва шаҳрвандро кафолат медиҳад, манфиатҳои шахсро бо
манфиатҳои давлат ва ҷомеа мутобиқ месозад, ва ҳокимияти халқро ҳамчун
сарчашмаи ягонаи қудрат эътироф менамояд.
Дар Конститутсияи Тоҷикистон тамоми принсипҳои
ҷаҳонии ҳуқуқи инсон, аз ҷумла ҳуқуқ ба зиндагӣ, таҳсил, меҳнат, озодии виҷдон
ва иштирок дар идораи давлат мустаҳкам шудаанд. Ба шарофати ин ҳуҷҷати
муқаддас, шаҳрвандони Тоҷикистон соҳиби кафолати баробарии ҳуқуқ ва имкониятҳо
гардиданд, ки асоси субот ва ҳамзистии осоиштаро дар ҷомеа таъмин менамояд.
Дар давоми фаъолияти давлати навбунёд Конститутсияи
Ҷумҳурии Тоҷикистон якчанд маротиба такмил ёфт, то бо талаботи замон ҳамқадам
бошад. Ислоҳоти солҳои 1999, 2003 ва 2016 бо иродаи халқ ва роҳбарии
хирадмандонаи Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ
Раҳмон сурат гирифт.
Ин ислоҳотҳо барои тақвияти асосҳои давлатдории
ҳуқуқбунёд, таҳкими пояҳои иқтисодӣ ва иҷтимоии ҷомеа, инчунин таъмини иштироки
фаъолонаи шаҳрвандон дар ҳаёти сиёсӣ мусоидат намуданд. Маҳз ҳамин сиёсати
пайгиронаи қонунӣ имкон дод, ки Тоҷикистон дар муддати кӯтоҳ аз як кишвари
пасошӯравии осебдида ба давлати амну ором ва рӯ ба тараққӣ табдил ёбад.
Конститутсия на танҳо ҳуҷҷати сиёсӣ, балки рамзи ваҳдат ва ягонагии миллат
аст. Он мардумро новобаста аз миллат, забон, дин ва мансубияти иҷтимоӣ зери як
парчами ягона муттаҳид месозад.
Бо ифтихор метавон гуфт, ки дар заминаи ҳамин
Конститутсия сулҳи миллӣ пойдор гардид, ва Тоҷикистон ба роҳи субот ва рушди
устувор қадам гузошт. Имрӯз мо мебинем, ки Конститутсия ба ҷомеа рӯҳияи эътимод
ва масъулият мебахшад. Он давлатро ба самти адолат, ҳамзистии осоишта, риояи
қонун ва ҳифзи арзишҳои умумибашарӣ роҳнамоӣ мекунад.
Дар шароите, ки ҷаҳон бо тағйироти сиёсиву иқтисодӣ
ва хатарҳои глобалӣ рӯ ба рӯ аст, Конститутсияи Тоҷикистон ҳамчун санади
устувори ҳуқуқӣ субот ва амниятро дар дохили кишвар ҳифз мекунад. Он тамоми
соҳаҳои ҳаёти давлатиро — аз иқтисод то фарҳанг, аз маориф то муҳити зист — дар
асоси принсипҳои қонуният ва масъулият ташкил медиҳад.
Маҳз бо роҳнамоии Конститутсия ва сиёсати Пешвои
миллат имрӯз Тоҷикистон стратегияи рушди устуворро амалӣ намуда, ба сӯи
иқтисоди сабз, энергетикаи тоза, амнияти озуқаворӣ ва пешрафти иҷтимоиву илмӣ
қадамҳои устувор мегузорад.
Конститутсияи Ҷумҳурии Тоҷикистон рамзи шукргузорӣ аз истиқлол, пояи ваҳдати
миллӣ ва кафили рушди устувори давлат мебошад. Он на танҳо ҳуҷҷати ҳуқуқӣ,
балки ойинаи орзуву ормони халқи тоҷик аст.
Дар остонаи Рӯзи Конститутсия моро месазад, ки ба
ин санади муқаддас эҳтиром гузорем, мазмуну меъёрҳои онро амиқ дарк намоем ва
дар фаъолияти ҳаррӯза ба иҷрои он содиқ бошем. Зеро эҳтироми Конститутсия — эҳтироми давлат, миллат ва ояндаи худи мост.
Бигзор парчами озодӣ ва қонуният ҳамеша болои Тоҷикистони азиз парафшон бошад, ва рӯҳи Конститутсия — рӯҳи ваҳдат, адолат ва пешрафт — дар қалби ҳар фарди Ватан ҷовидона боқӣ монад!